این صفحه را با دوستان به اشتراک بگذارید:
آموزش ایمنی در آزمایشگاه
ایمنی یکی از مهمترین موضوعات مطرح در آزمایشگاه‌ها بویژه آزمایشگاه شیمی است. آزمایشگاه‌ها مراکز نوآوری، اکتشافات علمی و آموزش دانش‌آموزان و دانشجویان هستند. در آزمایشگاه‌ها تحقیقاتی انجام می‌شود که منجر به پیشرفت علم و صنعت می‌شود. با این حال، پیشرفت در یک محیط آزمایشگاهی باید همراه با ایمنی باشد.
استاد: دکتر لیلا دین پرست
برای مشاهده نمونه تدریس بر روی تصویر زیر کلیک کنید.
ضرورت آموزش ایمنی در آزمایشگاه برای پیشگیری از حوادث
دلیل اصلی اولویت دادن به ایمنی در آزمایشگاه، جلوگیری از حوادث و صدمات جانی و مالی و پیشگیری از آلودگی‌های زیست محیطی است. داشتن مجموعه‌ای قوی از قوانین ایمنی در آزمایشگاه و رعایت آنها خطر اتفاقات ناخوشایند را کاهش می‌دهد و همه افرادی که در آزمایشگاه حضور دارند ایمن باقی خواهند ماند و با خیال راحت به کارهای عملی خواهند پرداخت.
در راستای حفظ سلامت فرد آزمایشگر و همچنین سایر افراد حاضر در آزمایشگاه و پیشگیری از خسارت‌های مالی و آسیب به محیط زیست، قوانین آزمایشگاه و اصول ایمنی باید به دانش‌آموزان، دانشجویان، کارشناسان، محققان، اساتید و تمام کسانی که در آزمایشگاه حضور پیدا می‌کنند آموزش داده شود. همچنین، از آنجاییکه با وجود رعایت قوانین ایمنی امکان بروز حادثه بطور کامل به صفر نمی‌رسد، بنابراین علاوه بر راه‌های پیشگیری از حوادث باید نحوه مواجهه با حوادث نیز به افراد آموزش داده شود.
خطرات و حوادث ممکن در آزمایشگاه
آزمایشگاه‌ها محل خطرات و حوادث بالقوه از جمله خطر مواجهه با مواد شیمیایی (بلعیدن، استنشاق و تماس پوستی و چشمی)، خطر بریدگی، جراحت و سوختگی بدلیل کار با وسایل شیشه‌ای، حرارتی و تجهیزات پیچیده، و حوادث آتش سوزی و انفجار هستند.
این حوادث می‌تواند به محققان، فراگیران و سایر افرادی که در آزمایشگاه حضور دارند صدمات جانی بزند و همچنین خسارت‌های مالی جبران ناپذیر وارد کنند. علاوه بر این‌ها عدم رعایت اصول ایمنی باعث آلودگی محیط زیست می‌شود.
ویژگی‌های آموزش ایمنی در آزمایشگاه
به دلیل اهمیت حیاتی یادگیری مبحث ایمنی، آموزش ایمنی در آزمایشگاه بر اساس سرفصل‌های زیر با استفاده از منابع معتبر و به‌روز برای استفاده دانشجویان و علاقه‌مندان تهیه و ارائه شده است. علاوه بر این، این آموزش حاصل تجربیات سال‌ها حضور مدرس در آزمایشگاه با هدف تحصیل، پژوهش و تدریس در آزمایشگاه می‌باشد.
در این آموزش ویدئویی تمام موارد ایمنی لازم و ضروری برای هر فردی که در آزمایشگاه حضور خواهد داشت بصورت تصویری و کاربردی توضیح داده شده است. علاوه بر اینکه تمام افراد حاضر در آزمایشگاه ملزم به رعایت اصول ایمنی هستند، در فرایند طراحی و ساخت آزمایشگاه‌ها نیز نکات ایمنی باید رعایت شود و آزمایشگاه به تمام تجهیزات ایمنی مجهز گردد. لذا در این آموزش به بررسی این موارد و نحوه استفاده از تجهیزات ایمنی نیز پرداخته شده است.
فهرست مطالب آموزش ایمنی در آزمایشگاه
جلسه اول: تجهیزات حفاظت فردی
- اهمیت ایمنی در آزمایشگاه
- محافظت از بدن
- محافظت از چشم‌ها
- محافظت از صورت
- محافظت از دستگاه تنفسی
- محافظت از دست‌ها
- محافظت از پاها
- واژه‌نامه
جلسه دوم: وضعیت عمومی آزمایشگاه‌ها و الزامات ایمنی در طراحی آن
- جزییات طراحی و الزامات ایمنی آزمایشگاه
- تجهیزات ایمنی مورد نیاز در آزمایشگاه
- طبقه‌بندی آتش و مواد آتش‌گیر
- انواع کپسول آتش‌نشانی
- اقدامات ایمنی در مقابل آتش‌سوزی
- روش کار و نحوه استفاده از کپسول آتش‌نشانی
- نحوه استفاده از پتوی آتش‌نشانی
- هود شیمیایی و نکات ایمنی هنگام کار با آن
جلسه سوم: علت‌های بروز حادثه و روش‌های پیشگیری از آنها
- علت‌های بروز حادثه در آزمایشگاه
- پیشگیری از آتش‌سوزی و انفجار
- نحوه نگهداری و جابجایی سیلندرهای تحت فشار
- پیشگیری از بریدگی و جراحت
- پیشگیری از سوختگی
- پیشگیری از حوادث ناشی از استنشاق مواد شیمیایی
- پیشگیری از حوادث ناشی از بلعیدن مواد شیمیایی
- پیشگیری از حوادث ناشی از جذب مواد شیمیایی از طریق پوست
جلسه چهارم: قوانین آزمایشگاه
- حفاظت شخصی
- رعایت نکات ایمنی در هنگام حضور در آزمایشگاه
- نکات ایمنی بعد از پایان آزمایش
- نکات ایمنی پیش از ترک آزمایشگاه
جلسه پنجم: شناخت مواد شیمیایی، عوارض و خطرات آنها
- سیستم هماهنگ جهانی طبقه‌بندی و برچسب‌گذاری مواد شیمیایی (GHS)
- عوارض و خطرات مواد شیمیایی
- موارد موجود در برچسب GHS
- برگه اطلاعات ایمنی مواد (MSDS)
- برگه اطلاعات ایمنی (SDS)
- پیکتوگرام‌های خطر
- لوزی خطر
- علایم R و S
- انبارداری مواد شیمیایی
- واژه‌نامه
جلسه ششم: مدیریت پسماندهای شیمیایی
- جمع‌آوری اطلاعات
- انواع ضایعات (پسماند) مواد شیمیایی
- مدیریت ضایعات مواد شیمیایی
- روش‌های کاهش تولید پسماند
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.